خاقانی، ـ اگر نگوییم بزرگترین ـ یکی از بزرگترین شاعران تصویر آفرین و ترکیب ساز ادب پارسی است. یکی از موضوعاتی که در تصویرگری خاقانی بازتاب گسترده ای دارد، دنیا است. تصاویری که خاقانی در اشعار خود از دنیا ارائه کرده، تصاویری دنیا نکوه، تاریک، و تحقیرآمیز می باشد. لذا در این پژوهش، نگارنده ضمن بحث در باره ی نگاه شاعر به دنیا، تلاش کرده است تا عوامل موثر در شکل گیری نگرش شاعر و تشکیل صور خیال برسا...

            با بررسی تصویرپردازی پرندگان در شعر شاعران حبسیه‌سرا چنین استنباط می‌شود که مسائل زیباشناختی و روانشناختی چنان در هم تنیده‌اند که نقد زیباشناسی آن بدون وارد شدن در حوزة نقد روانشناسی ممکن نیست. در این مقاله با بررسی عناصر «رنگ»، «موسیقی» و «حرکت»، در خیال آفرینی و مضمون‌پردازی شاعران از پرندگان در زندان‌نامه‌ها، سعی می‌کنیم در دنیای ذهن و روان شاعران حبسیه‌سرا نفوذ کنیم و با بررسی ت...

شعر خاقانی را از منظرها و رویکردهای مختلفی مورد نقد و تحلیل قرار داده‌اند؛ اما نکته‌ی مهمی که در باب شعر خاقانی تا حدود زیادی مغفول مانده؛ ساحت تغزلی و عاشقانه‌ی شعر اوست. دو عامل عمده را می‌توان در این کم توجهی دخیل دانست؛ نخست؛ توانایی کم نظیر خاقانی در عرصه‌ی قصیده‌سرایی که عمده‌ی نگاهها و نقدها را به سمت خویش کشانده و دیگر جنبه‌های شعر او ـ و از جمله غزلیات وی ـ را تحت تأثیر قرار داده است. ...

شعر خاقانی را از منظرها و رویکردهای مختلفی مورد نقد و تحلیل قرار داده‌اند؛ اما نکته‌ی مهمی که در باب شعر خاقانی تا حدود زیادی مغفول مانده؛ ساحت تغزلی و عاشقانه‌ی شعر اوست. دو عامل عمده را می‌توان در این کم توجهی دخیل دانست؛ نخست؛ توانایی کم نظیر خاقانی در عرصه‌ی قصیده‌سرایی که عمده‌ی نگاهها و نقدها را به سمت خویش کشانده و دیگر جنبه‌های شعر او ـ و از جمله غزلیات وی ـ را تحت تأثیر قرار داده است. ...

مفاخره و خودستائی یکی از انواع ادبی است که در آثار شاعران ادبیات فارسی نمود دارد. ونیز یکی از موضوعات مهم و برجسته ای است که بخش قابل توجهی از شعر فارسی را به خود اختصاص داده است .اصیل ترین مفاخرات موجود در ادبیات فارسی را در آثار شاعران سبک آذربایجانی می توان دید. به یقین هر شاعری تحت تاثیر مسائل اجتماعی و سیاسی و مذهبی زمان خود از مفاخره در راه دستیابی به اهداف و خواسته های خود بهره برده است ...

شعر فنی یکی از دشوارترین و پیچیده‏ترین سبک‏های شعر فارسی است که در قرن ششم رواج یافت. خاقانی از بزرگترین شاعران این سبک به شمار می‎رود. یکی از سئوالاتی که مطرح می‎شود این که خاقانی به چه شیوه‎ای از علوم بلاغی بهره گرفته و این کاربرد چه تأثیری بر شعر او گذاشته است؟ کتاب‎ها و مقالات زیادی پیرامون سبک شعر خاقانی و دشواری‎های شعری او نوشته شده است ولی به دلیل گستردگی اشعار و مضامین متنوع و دیر فهم ...

خاقانی شاعر بلند آوازه و دیر آشنای ادب فارسی است. تناقض گوییهای شعر او از گذشته مورد توجه پژوهشگران بوده است و هر یک از آنان به نوعی مفاهیم متناقض و چرایی آن را در شعر او طرح و بررسی کرده اند. این نوشته ابتدا نظرات پژوهشگران و مفاهیم متناقض شعر خاقانی را مبتنی بر نقد اخلاقی بررسی و دلایل آنان را نقدکرده است، سپس دلایل تناقض گوییهای شاعر را با توجه به شعر و روزگار او توضیح داده است. به نظر می رس...

چکیده عهد صفوی به لحاظ شکل­گیری نخستین مراحل نقد شعر فارسی، از اهمّیت خاصّی برخوردار است. در این دوره، رویارویی شاعران ایرانی و هندی، سبب  به وجود آمدن اندیشه­های انتقادی در عرصۀ شعر و شاعری بوده است. غالب این اندیشه‌ها در مطاوی تذکره­ها، تراجم احوال و پرسش­ها و پاسخ­هایی است که در قالب نامه‌ها ثبت شده­اند. در میان شاعران این عهد، سهم حزین لاهیجی و سراج­الدّین­خان­آرزو در تکوین آن اندیشه­ها بیش ا...